Κρίση στο Αιγαίο: Προσωρινή «ανακωχή» με γερμανική παρέμβαση – Όλο το παρασκήνιο

Κινήσεις αποκλιμάκωσης (;) της έντασης στο ΝΑ Αιγαίο φέρονται να έγιναν τις πρώτες πρωινές ώρες χθες, με διαμεσολάβηση του Βερολίνου και με την ενεργό προσωπική εμπλοκή της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, που επικοινώνησε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Η παρέμβαση του Βερολίνου έγινε σε μια χρονική στιγμή που αεροναυτικές δυνάμεις των δύο κρατών-μελών του ΝΑΤΟ ήταν έτοιμες για ένοπλη αντιπαράθεση στην ευρύτερη περιοχή του συμπλέγματος του Καστελλόριζου, πάντα βάσει ισχυρισμών και στοιχείων που διαρρέει διθυραμβικά η γερμανική διπλωματία.

Λόγω της «πυροσβεστικής» στάσης του Βερολίνου (για την οποία δεν υπάρχει διόλου ξεκάθαρη εικόνα), ένα τμήμα του τουρκικού στόλου φέρεται να επέστρεψε χθες το απόγεμα στο ναύσταθμο του Ακσάζ (έναντι Δωδεκανήσου), ενώ ορισμένα τουρκικά πλοία (υπολογίσιμα σε αριθμό) παραμένουν στην ευρύτερη περιοχή της Νavtex, που -την Τρίτη το μεσημέρι- εξέδωσε ο υδρογραφικός σταθμός της Αττάλειας με ισχύ μέχρι τις 2 Αυγούστου.

Η κατάσταση κρινόταν ως «ιδιαίτερα κρίσιμη» το βράδυ της Τρίτης, με αρκετά μέσα μαζικής ενημέρωσης της Γερμανίας να υποστηρίζουν ότι «το σκηνικό και η εκατέρωθεν ετοιμότητα θύμιζαν κάτι από την ιστορική κρίση της Κούβας στις αρχές της δεκαετίας του ’60 επί εποχής Ψυχρού Πολέμου, που αποκλιμακώθηκε την τελευταία στιγμή με προσωπική παρέμβαση του τότε προέδρου Τζον Κένεντι και του τότε Σοβιετικού ηγέτη Νικολάε Χρουτσόφ».

Αξίζει να επισημανθεί ότι η Γερμανία προσπαθεί να φέρει «πιο κοντά» τις δύο πλευρές, για να συζητήσουν επιμέρους (;) ζητήματα, ενώ κάτι παρόμοιο επιδιώκει να επιτύχει μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, για την άρση του αδιεξόδου που επικρατεί σε πολλά επιμέρους θέματα μεταξύ Αλβανοφώνων και Σέρβων (σχετιζόμενα με ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων).

Λεπτομέρειες του τι ακριβώς ελέχθη και προχώρησαν σε διαδικασία απαγκίστρωσης οι εκατέρωθεν στρατιωτικές δυνάμεις (αν και το ελληνικό ΓΕΕΘΑ εξακολουθεί να παρακολουθεί τις κινήσεις του τουρκικού στόλου και να μην επιβεβαιώνει επίσημα επιστροφή τουρκικών πλοίων μέχρι αργά το βράδυ), δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ενώ η γερμανική πλευρά (με εντονότατη υποστήριξη του Τύπου στο σύνολό του) υπενθυμίζει προς πάσα κατεύθυνση ότι από τις 13 Ιουλίου με πρωτοβουλία του Βερολίνου -που, σημειωτέον, προεδρεύει το τρέχον εξάμηνο της Ε.Ε.- έχει προωθηθεί μια διαδικασία διαλόγου με συμμετοχή του γνωστού διπλωμάτη Γ. Χέκελ με τον εξ απορρήτων σύμβουλο του Ερντογάν Ιμπραΐμ Καλίν και την επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού πρέσβειρα Ελένη Σουρανή, γιατί «πρέπει να επικρατήσει σύνεση και χαλάρωση της έντασης».

Σύμφωνα με αποκλειστικές και επιβεβαιωμένες πληροφορίες του υπογράφοντος, στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της τηλεφωνικής επικοινωνίας της Μέρκελ με τον Ελληνα πρωθυπουργό και της αντιστοίχου επικοινωνίας με τον Ερντογάν, η καγκελάριος επικοινώνησε διαδοχικά με τον Αμερικανό υπουργό εξωτερικών Μάικ Πομπέο, τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Νορβηγό Γενς Στόλντεμπεργκ, καθώς και τον επικεφαλής της Ε.Ε. για τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας Ισπανό διπλωμάτη Γιοζέπ Μπορέλ.

Στη συγκεκριμένη χρονική φάση η Μέρκελ δεν ενημέρωσε για τις επαφές της τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Επιπλέον, εν μέσω της πρωτοβουλίας της είχε συνεχή ενημέρωση από τους μονίμους στρατιωτικό και διπλωματικό αντιπρόσωπο της Γερμανίας στο ΝΑΤΟ ότι «τα πράγματα χειροτερεύουν πολύ μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας και ότι η μόνη χώρα που θα επωφεληθεί από μια περιορισμένης κλίμακας αντιπαράθεση είναι η Ρωσία».

Την κατάσταση που επικρατούσε στην Ατλαντική Συμμαχία μετέφεραν με συγκεκριμένα στοιχεία στο Βερολίνο ο ιδιαίτερα έμπειρος μόνιμος αντιπρόσωπος της Γερμανίας στο Βορειοατλαντικό Συμβούλιο πρέσβης Χανς Ντίτερ Λούκας (που έχει διατελέσει γενικός διευθυντής Πολιτικών Υποθέσεων δίπλα στην καγκελάριο Μέρκελ), καθώς και ο μόνιμος στρατιωτικός αντιπρόσωπος στη Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ αντιναύαρχος Κλάους Μίχελ Νέλτε (που έχει πολύ δυνατές «προσβάσεις» σε Ε.Ε., αλλά και σε ενδοσυμμαχικούς παράγοντες). Παράλληλα, ο Γερμανός υπουργός εξωτερικών Χάικο Μάας, που ήταν σε μονοήμερη επίσκεψη στην Αθήνα, μετέφερε στη Μέρκελ μια ιδιαίτερα ανησυχητική κατάσταση από την Αθήνα.

Στο μεταξύ, το τουρκικό ερευνητικό/υδρογραφικό πλοίο «Oruc Reis» παραμένει αγκυροβολημένο ανοικτά το Κόλπου της Αττάλειας, χωρίς να έχει παρατηρηθεί κάποια μετακίνησή του από τη θέση όπου βρίσκεται το τελευταίο 40ωρο μετά την έκδοση της τουρκικής Νavtex, 977/20 η οποία δεσμεύει περιοχή νότια του Καστελλόριζο και η οποία καλύπτει σε συντριπτικό ποσοστό τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Πέραν των ελληνοτουρκικών θεμάτων, στη βραδινή επικοινωνία Μέρκελ – Ερντογάν συζητήθηκαν και τα κρίσιμα θέματα της Λιβύης, ως και της Συρίας. Αίσθηση πάντως προκάλεσε χθες το ότι η εμπρηστική γλώσσα του Ερντογάν είχε αποκλειστικά στραφεί στο θέμα της τεμενοποίησης της Αγίας Σοφίας, όπου οι δηλώσεις του ήσαν απύθμενα προκλητικές. Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ήταν στην Αφρική και συγκεκριμένα στην Ισημερινή Γουινέα, μετά τις επισκέψεις του στο Λομέ του Τόγκο και στο Νιαμέι του Νίγηρα.

Αναστασιάδης-Μακρόν

Στο μεταξύ, στο Παρίσι βρίσκεται για επαφές με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης, επικεφαλής αντιπροσωπείας στην οποία συμμετέχουν οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, καθώς και ο σύμβουλος του προέδρου για θέματα ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης. Θα συζητηθούν σήμερα ζητήματα ενέργειας, ασφάλειας, στρατιωτικής συνεργασίας, ενώ ο Νίκος Αναστασιάδης θα ενημερώσει τον Γάλλο ομόλογό του για τις προκλητικές τουρκικές Νavtex στην Ανατολική Μεσόγειο.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση

EleftherosTypos.gr

Δημοφιλή Αρθρα