Το πρόβλημα με τον στρατιωτικό χαιρετισμό του Διονύση Σαββόπουλου

Ο Διονύσης Σαββόπουλος στάθηκε στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης και χαιρέτησε στρατιωτικά τον Μίκη Θεοδωράκη. Αλλά γιατί;

Ηξερα κάποτε κάποιον που μου έλεγε ότι δεν ακούει Μίκη Θεοδωράκη γιατί «ο Μίκης Θεοδωράκης είναι κομμουνιστής». Μου φαινόταν πάντοτε αρκετά αστείο κυρίως για αυτό: Ο ίδιος ακριβώς άνθρωπος αγαπούσε πολύ τον Διονύση Σαββόπουλο, έναν καλλιτέχνη ο οποίος έχει γράψει τα σπουδαιότερα μουσικά έργα του όντας κομμουνιστής. Όταν του το επισήμαινα μου απαντούσε ότι ο Σαββόπουλος στην πορεία άλλαξε πολιτική τοποθέτηση, οπότε όλα καλά. «Μα και ο Θεοδωράκης έχει αλλάξει μέσα στα χρόνια διάφορες πολιτικές τοποθετήσεις», θα μπορούσε να είναι μόνο μία από τις πολλές απαντήσεις για να αντιτείνει κανείς στο παραπάνω επιχείρημα. Αλλά πόσο νόημα έχει, τελικά, να μπαίνει κάποιος σε μία τέτοια συζήτηση όταν ο ένας συνομιλητής καταλήγει να μιλάει για την πολιτική διάσταση των πραγμάτων, ενώ ο άλλος συνεχίζει να μιλάει μόνο για τη μουσική; H κουβέντα φαντάζει τόσο μάταιη όσο μάταιο είναι και το να προσπαθήσεις να δραπετεύσεις από τα κουτάκια μέσα στα οποία σε τοποθετούν απευθείας, δίχως δεύτερη συζήτηση, αμέσως μόλις επιχειρήσεις να εκφέρεις μία προσωπική άποψη πάνω σε οποιοδήποτε ζήτημα.  

Η απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη πάνω στη 200η επέτειο της ελληνικής Ανεξαρτησίας, ίσως, ήταν ένας τρόπος για να πει: «κοιτάξτε τι έχει πραγματική αξία σε όλη αυτή την πορεία και αφήστε τα μικρά και τα ασήμαντα». 

Εχθές, ο Διονύσης Σαββόπουλος πήγε στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών για να αποχαιρετήσει τον Μίκη Θεοδωράκη. Λίγες ημέρες νωρίτερα είχε εκφράσει τα συναισθήματα του για τον θάνατο του σπουδαίου Έλληνα μουσικοσυνθέτη με μία επιστολή στην οποία έγραφε: «Έφυγε σήμερα ο τελευταίος των μεγάλων. Των τελευταίων μεγάλων Ελλήνων», για να σχολιάσει στη συνέχεια πως η απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη πάνω στη 200η επέτειο της ελληνικής Ανεξαρτησίας, ίσως, ήταν ένας τρόπος για να πει: «κοιτάξτε τι έχει πραγματική αξία σε όλη αυτή την πορεία και αφήστε τα μικρά και τα ασήμαντα». 

«O Captain, my Captain», γράφει στο τέλος ο Διονύσης Σαββόπουλος για τον Μίκη Θεοδωράκη, παραθέτοντας μία από τις διασημότερες φράσεις του αμερικανικού σινεμά, τη γνωστή ατάκα από τον «Κύκλο των Χαμένων Ποιητών» του 1989, όταν οι μαθητές του λυκείου αρρένων Welton Academy    χαιρετούσαν με αυτόν τον τρόπο τον δάσκαλο τους, John Keating. Τον καθηγητή λογοτεχνίας που τους δίδαξε τους μεγάλους ποιητές, αλλά πάνω απ' όλα τους έμαθε να αφουγκράζονται την ποίηση, να ακούν τους ψιθύρους, τα κόμματα, τις άνω τελείες ανάμεσα στους στίχους. 

Ολόκληρη η επιστολή του Διονύση Σαββόπουλου για τον Μίκη Θεοδωράκη:

«Έφυγε σήμερα ο τελευταίος των μεγάλων. Των τελευταίων μεγάλων Ελλήνων. Είναι ημέρα πένθους, βαθιάς συγκίνησης αλλά και πνευματικής ανάτασης νομίζω, γιατί μετά τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι, του Γιώργου Σεφέρη, του Γιάννη Ρίτσου, του Οδυσσέα Ελύτη, και όλων των άλλων πνευματικών ηγετών μας, έρχεται τώρα και η αναχώρηση του Μίκη Θεοδωράκη, στην 200ή επέτειο της Ανεξαρτησίας, σαν να μας λέει “κοιτάξτε τι έχει πραγματική αξία σε όλη αυτή την πορεία και αφήστε τα μικρά και τα ασήμαντα.

Ήταν παράφορος. Δεν τον χωρούσε ο τόπος. Ξεχείλιζε από μουσική, αιώνια νιάτα, πάθος και ρομαντισμό. Ήταν ένας μεγαλοφυής, ένας λεοντόκαρδος, ένας άνθρωπος αναγεννησιακός. Ένας οικουμενικός άνθρωπος. Θα ζει πάντα στη μνήμη της Αντίστασης, στην τραγική μνήμη του εμφυλίου και της εξορίας, στους αγώνες της δεκαετίας του ΄60, στη φυλακή του αντιδικτατορικού αγώνα. Μα πάνω από όλα θα ζει πάντα στο αιώνιο τραγούδι της ελληνικής λαλιάς με την συναρπαστική και θυελλώδη μουσική του.

O Captain, my Captain

Η δάφνη κερδήθηκε

Ποτέ δεν θα πεθάνεις».

Έφτασε, λοιπόν, στη Μητρόπολη ο Σαββόπουλος, λίγο πριν τον Φοίβο Δεληβοριά, τη Νατάσα Μποφίλιου, τον Νίκο Πορτοκάλογου και τον Γιώργο Νταλάρα, ένας-ένας στάθηκαν για μία στιγμή μπροστά στο φέρετρο και έκαναν βαθιά υπόκλιση στον μεγάλο μουσικό. Το ίδιο έκανε και ο Διονύσης Σαββόπουλος, πιθανότατα την πιο βαθιά υπόκλιση απ' όλους αφού μας αρέσει να στεκόμαστε στη τόση δα, μικρούλα λεπτομέρεια πίσω από στιγμιότυπα και φωτογραφίες. Μετά σήκωσε το χέρι και χαιρέτησε στρατιωτικά τον Μίκη Θεοδωράκη. Σαν πιστός στρατιώτης που χαιρετά τον στρατηγό. 

Χαιρετάς, γράφουν από εκείνη την ώρα διάφοροι χρήστες του Twitter και του Facebook, στρατιωτικά έναν άνθρωπο που έχει βασανιστεί από τον στρατό (Χούντα); Βέβαια, όπως συμβαίνει τις περισσότερες φορές, η αρχή έγινε από ένα σχόλιο και ακολούθησαν δεκάδες γιατί πώς αλλιώς θα καταφέρουμε σαν κοινωνία να επιβεβαιώσουμε ακόμα και στο ύστατο χαίρε τον ίδιο τον Μίκη Θεοδωράκη ως προς το ό,τι πράγματι, μετά από δύο αιώνες Ελευθερίας, εξακολουθούμε να ασχολούμαστε με τα «ασήμαντα» και να αγνοούμε «τα πιο σημαντικά»; Τα τραγούδια, τους ποιητές, την ομορφιά της ζωής, τα σημάδια του θεϊκού σύμπαντος που φτάνουν σε εμάς μέσα από τα έργα μεγάλων καλλιτεχνών, μέσα από την ορμή της μουσικής. 

Ο Διονύσης Σαββόπουλος δεν χαιρέτησε ναζιστικά τον Θεοδωράκη. Στρατιωτικά τον χαιρέτησε. Είναι ο στρατός στενά συνδεδεμένος με τη δομή της ελληνικής κοινωνίας; Είναι. Είναι η θρησκεία (άλλη κουβέντα αυτή) στενά συνδεδεμένη με τη δομή της ελληνικής κοινωνίας; Είναι. Είναι αυτά τα δύο προβληματικά σε πάρα πολλά σημεία; Είναι. Τι σχέση μπορούν να έχουν, όμως, όλα αυτά με έναν τραγουδοποιό που πάει να (απο)χαιρετήσει τον δάσκαλο του, τον «αρχηγό» του τάγματος, τον μέντορα και καθοδηγητή του; 

Χαιρετάς, γράφουν από εκείνη την ώρα διάφοροι χρήστες του Twitter και του Facebook, στρατιωτικά έναν άνθρωπο που έχει βασανιστεί από τον στρατό (Χούντα);

Σε έναν κόσμο που δεν του αρέσει να διχάζεται με το οτιδήποτε για να περνάει η ώρα, κάνοντας τα πράγματα για τα οποία αξίζει να διχάζεται κανείς να χάνουν εντελώς το νόημα τους, πιθανότατα τίποτα από τα παραπάνω δεν θα αποτελούσε προϊόν σκέψης και ανάλυσης. Θα ήταν απλώς το αυτονόητο. Τελικά, χρειάστηκε να επέμβουν κάποιοι που γνώριζαν καλύτερα τη σχέση ανάμεσα στους δύο μουσικούς για να εξηγήσουν ότι ο στρατιωτικός χαιρετισμός του Σαββόπουλου προς τον Μίκη και το «O Captain,my Captain» της επιστολής είναι συνδεδεμένα, ότι ήταν και τα δύο μέρος ενός αστείου που συνήθιζαν να κάνουν μεταξύ τους. Ότι ο Σαββόπουλος όποτε έβλεπε τον Θεοδωράκη τον χαιρετούσε στρατιωτικά για να γελάσουνε. Σχόλια στα σόσιαλ μίντια σβήστηκαν άμεσα και συγγνώμες τακτοποίησαν την κατάσταση. 

Ευτυχώς, η παρεξήγηση λύθηκε. Αν ο Θεοδωράκης τα χαζεύει από κάπου όλα αυτά, πιθανότατα να σκέφτεται ότι η ουσιαστικότερη πλευρά των πραγμάτων είναι, εδώ και πολύ καιρό, χαμένη. Μπορεί πάλι να μειδιάζει και να μουρμουρά: «ακόμα και στην κηδεία μου καταφέρατε να τσακωθείτε».

Ο Διονύσης Σαββόπουλος (απο) χαιρετά τον Μίκη Θεοδωράκη στη Μητρόπολη:

 Φωτογραφίες: ΝDP

πηγη  https://www.womantoc.gr/

Δημοφιλή Αρθρα